„Badania kliniczne są dostępne tylko dla chorych” – to jeden z najbardziej rozpowszechnionych mitów. W rzeczywistości istnieją zarówno badania kliniczne z udziałem osób chorych, jak i takie, do których przystępują zdrowi ochotnicy. Jedne koncentrują się zazwyczaj na diagnozowaniu i leczeniu konkretnych schorzeń, drugie badają nowe terapie i procedury pod kątem bezpieczeństwa. Nadrzędnym celem każdego rodzaju badań jest poprawa jakości życia pacjentów.
„Uczestnictwo w badaniach klinicznych jest niebezpieczne” – ten mit często wynika z nieświadomości co do nadzoru badań klinicznych od strony etycznej oraz pod kątem bezpieczeństwa ich prowadzenia. W rzeczywistości wszystkie badania muszą zostać zatwierdzone przed ich rozpoczęciem przez komisję bioetyczną, która ocenia ich bezpieczeństwo oraz argumenty natury etycznej przemawiające za uruchomieniem danego badania. Każde badanie kliniczne odbywa się na podstawie zatwierdzonego przez komisję protokołu, który musi przewidywać odpowiednie środki bezpieczeństwa.
Uczestnicy badania klinicznego są informowani o celach badania oraz o potencjalnych ryzykach i korzyściach związanych z udziałem w badaniu. Uczestnictwo w badaniach klinicznych jest przy tym całkowicie dobrowolne, a osoby chcące wziąć w nich udział muszą wyrazić świadomą zgodę na rozpoczęcie badania. Pacjenci włączeni do badania mają prawo wycofać się w dowolnym jego momencie.
Nieprawdą jest również, że badania kliniczne to tylko testowanie leków. Mogą one bowiem dotyczyć różnych aspektów medycyny, takich jak diagnostyka, terapie, procedury medyczne, aparaty medyczne czy interwencje chirurgiczne. Oczywiście część z nich skupia się na testowaniu nowych leków, ale zakres badań jest znacznie szerszy. Celem każdego z nich jest zbadanie skuteczności i bezpieczeństwa nowych terapii, procedur medycznych czy urządzeń medycznych, a także doskonalenie istniejących metod leczenia.
Wyniki badań klinicznych przyczyniają się do dalszego rozwoju medycyny, poprawy metod diagnostycznych, terapeutycznych i profilaktycznych oraz do odkrywania nowych możliwości leczenia. Stanowią więc kluczowy element w procesie doskonalenia systemu opieki zdrowotnej i wprowadzania innowacji medycznych. Udział w badaniach klinicznych może również przynieść korzyści samym uczestnikom, oferując dostęp do nowoczesnych terapii, indywidualnej opieki medycznej i wsparcia specjalistów. Dla wielu pacjentów, którzy nie mają dostępu do standardowych terapii, badania kliniczne mogą stanowić wyjątkową szansę na poprawę ich stanu zdrowia.
Badania kliniczne odgrywają ważną rolę w postępie medycyny, dla którego niezbędne jest pozyskiwanie rzetelnych danych. Jednocześnie warto pamiętać, że uczestnikom badań zapewniane jest bezpieczeństwo i specjalistyczna opieka. Zrozumienie faktycznego znaczenia badań klinicznych oraz obalanie mitów krążących wokół nich jest niezwykle ważne tak dla pacjentów, jak i lekarzy czy farmaceutów, którzy korzystają z wyników badań w opracowywaniu kolejnych terapii dla poprawy jakości życia pacjentów.